Thống nhất điều kiện phát hành trái phiếu riêng lẻ của công ty chưa đại chúng

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng báo cáo tại phiên họp.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí với phương án quy định công ty không phải công ty đại chúng phát hành trái phiếu riêng lẻ phải đáp ứng điều kiện về tỷ lệ nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu (bao gồm cả giá trị trái phiếu dự kiến phát hành) không vượt quá 5 lần.

Tiếp tục phiên họp thứ 46, sáng 9/6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến việc tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp (Dự thảo).

Không hồi tố việc bổ sung thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi

Báo cáo nội dung này, liên quan đến “chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp”, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, Thường trực Ủy ban và nhiều đại biểu Quốc hội tán thành quy định theo hướng khái quát, quy định nguyên tắc chung như tại dự thảo Luật để tương đồng với Luật Phòng, chống rửa tiền.

Chính phủ tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội đối với các góp ý mang tính kỹ thuật về trách nhiệm thu thập, lưu giữ, cung cấp thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp và nội dung quy định giao Chính phủ hướng dẫn cụ thể về tiêu chí để xác định CSHHL, chế tài xử lý vi phạm khi không cung cấp thông tin theo quy định…, Bộ trưởng báo cáo.

Đối với một số ý kiến đề nghị bổ sung quy định về thời hạn cụ thể doanh nghiệp phải cung cấp thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nêu rõ, Chính phủ tiếp thu và sửa đổi theo hướng: “Đối với các doanh nghiệp được thành lập trước thời điểm Luật này có hiệu lực thì việc bổ sung thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp (nếu có) được thực hiện đồng thời tại thời điểm doanh nghiệp thực hiện thủ tục đăng ký thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp, thông báo thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp gần nhất hoặc theo nhu cầu của doanh nghiệp”.

Bộ trưởng cũng nêu lý do Dự thảo Luật không quy định thời hạn cụ thể doanh nghiệp đã thành lập trước thời điểm Luật này có hiệu lực phải cung cấp thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi cho cơ quan đăng ký kinh doanh.

Đó là việc yêu cầu doanh nghiệp phải thực hiện riêng biệt một thủ tục hành chính chỉ để kê khai bổ sung thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi sẽ làm tăng số lượng thủ tục hành chính, phát sinh chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp. Điều này chưa phù hợp trong bối cảnh Đảng, Nhà nước đang triển khai nhiều chủ trương, chính sách quyết liệt để đơn giản hóa, cắt giảm thời gian và chi phí thực hiện thủ tục hành chính cho doanh nghiệp. Đồng thời, yêu cầu này cũng chưa phù hợp với nguyên tắc không hồi tố trong áp dụng pháp luật quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Lý do nữa là so sánh giữa lợi ích và chi phí thì việc quy định thời gian cụ thể toàn bộ doanh nghiệp thành lập trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành phải thực hiện cung cấp thông tin chủ sở hữu hưởng lợi chưa phải là giải pháp tối ưu trong bối cảnh việc thu thập, lưu trữ, cung cấp thông tin có thể thực hiện khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu. Số lượng các doanh nghiệp bổ sung thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi cho Cơ quan đăng ký kinh doanh ngày càng đầy đủ theo thời gian (trung bình 1 năm có khoảng 35% doanh nghiệp đăng ký thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp).

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết Thường trực Ủy ban này cơ bản nhất trí với hướng tiếp thu của Chính phủ.

So với phiên bản trước, Dự thảo đã có những tiếp thu tích cực về nội dung này, Phó tổng thư ký Liên đoàn Thương mại và công nghiệp Việt Nam, ông Đậu Anh Tuấn nhận xét.

Chính phủ đã làm việc rất nhiều lần với doanh nghiệp

Một nội dung khác được quan tâm thảo luận là, Dự thảo Luật quy định công ty không phải công ty đại chúng phát hành trái phiếu riêng lẻ phải đáp ứng điều kiện về tỷ lệ nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu (bao gồm cả giá trị trái phiếu dự kiến phát hành) không vượt quá 5 lần.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nêu rõ, việc bổ sung quy định về điều kiện hệ số nợ phải trả đối với doanh nghiệp phát hành trái phiếu riêng lẻ là nhằm tăng năng lực về tài chính đối với doanh nghiệp phát hành, hạn chế những rủi ro thanh toán trái phiếu doanh nghiệp đối với cả doanh nghiệp phát hành và nhà đầu tư.

Mức tỷ lệ không vượt quá 5 lần vốn chủ sở hữu được đề xuất trên cơ sở tổng hợp, tiếp thu ý kiến các bộ, ngành, thành viên thị trường trong quá trình Bộ Tài chính xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 155/2020/NĐ-CP. Giá trị trái phiếu dự kiến phát hành không quá 5 lần vốn chủ sở hữu về cơ bản không ảnh hưởng việc huy động vốn phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh, phục vụ mục tiêu tăng trưởng kinh tế.

Báo cáo ý kiến của cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nhấn mạnh, đây là nội dung nhận được nhiều ý kiến góp ý của đại biểu Quốc hội. Theo Thường trực Ủy ban thì việc quy định tại luật mức tỷ lệ cụ thể là 5 lần khó bảo đảm tính linh hoạt trong điều hành đáp ứng nhu cầu thực tiễn; trong khi đó, nội dung tương tự tại các pháp luật chuyên ngành đều đang được quy định chi tiết tại các văn bản dưới luật. Đề nghị báo cáo thêm về sự phù hợp với tinh thần của Nghị quyết số 66- NQ/TW và Kết luận số 119-KL/TW.

Vì vậy, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề xuất thêm phương án quy định tại dự thảo Luật theo hướng điều kiện về hệ số nợ, giá trị phát hành trên vốn chủ sở hữu để phát hành trái phiếu riêng lẻ của doanh nghiệp thực hiện theo quy định của Chính phủ phù hợp với yêu cầu quản lý, phát triển kinh tế – xã hội trong từng thời kỳ, theo ngành, nghề, lĩnh vực cụ thể và mức độ tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp.

Nêu ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn bày tỏ tán thành với quan điểm của Chính phủ về phát hành trái phiếu riêng lẻ của công ty chưa đại chúng.

Báo cáo giải trình thêm, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho hay, riêng nội dung này Chính phủ đã xin ý kiến, đã làm việc rất nhiều lần với doanh nghiệp, với các cơ quan liên quan rất kỹ lưỡng suốt gần 1 năm vừa qua.

Theo Bộ trưởng, hiện mỗi nước đưa ra quy định khác nhau về điều kiện phát hành trái phiếu riêng lẻ của doanh nghiệp chưa niêm yết là tổng nợ phải trả tối đa 3-5 lần vốn chủ sở hữu.

Việc bổ sung quy định về điều kiện hệ số nợ phải trả đối với doanh nghiệp phát hành trái phiếu riêng lẻ nhằm tăng năng lực về tài chính với doanh nghiệp phát hành, hạn chế những rủi ro thanh toán trái phiếu đối với doanh nghiệp phát hành và nhà đầu tư. Giá trị trái phiếu dự kiến phát hành không quá 5 lần vốn chủ sở hữu về cơ bản không ảnh hưởng việc huy động vốn phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh, phục vụ mục tiêu tăng trưởng kinh tế, Bộ trưởng khẳng định.

Vẫn theo người đứng đầu ngành tài chính thì bối cảnh hiện nay, điều kiện phát hành trái phiếu riêng lẻ vẫn phải theo quy định về nợ trên vốn chủ sở hữu, chỉ khi nào các khâu được thực hiện số hóa hoàn toàn, minh bạch thì mới có thể đưa ra cách thức quản lý khác ngoài trong phát hành trái phiếu riêng lẻ.

“Siết phát hành trái phiếu riêng lẻ nhằm đảm bảo doanh nghiệp có nhu cầu về vốn, hoạt động minh bạch thì có thể phát hành trái phiếu để huy động vốn trung, dài hạn. Đồng thời, quy định này cũng loại bỏ doanh nghiệp kinh doanh không trung thực, trục lợi chính sách”, Bộ trưởng Bộ Tài chính giải thích, đồng thời đề nghị quy định nội dung này tại dự thảo luật, thay vì nghị định hướng dẫn để “đảm bảo thực hiện được ngay”.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí cần quy định tại dự thảo Luật về tỷ lệ giữa nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu là 5 lần, Phó chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh kết luận.

Dự kiến Quốc hội biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp vào ngày 17/6.