Trợ lực mới cho thị trường chứng khoán

Cắt giảm lãi suất của Fed và hiệu ứng nâng hạng

Đầu tuần qua, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cùng đoàn công tác của Bộ Tài chính đã làm việc với Sở Giao dịch chứng khoán London và FTSE Russell. Trong dịp này, Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam (VNX) đã ký biên bản ghi nhớ hợp tác với FTSE International Limited, chính thức thiết lập quan hệ hợp tác chiến lược nhằm nâng cao hạ tầng thị trường vốn và thúc đẩy hội nhập quốc tế. Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước Vũ Thị Chân Phương cũng có buổi làm việc trực tiếp với FTSE Russell để trao đổi các vấn đề nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam.

Với những nỗ lực của Chính phủ thời gian qua, xét trên các tiêu chí thị trường mới nổi của FTSE Russel, thị trường chứng khoán Việt Nam đã đạt 9/9 tiêu chí và nhiều thành viên thị trường kỳ vọng mục tiêu này sẽ được hiện thực hóa trong kỳ công bố vào đầu tháng 10 này.

Hiệu ứng nâng hạng thị trường chứng khoán luôn được nhiều nhà đầu tư chú ý, như thống kê của Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam tại ba thị trường tiêu biểu là Kuwait, Saudi Arab, Romania (xem bảng).

Theo ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Phân tích, Khối Khách hàng cá nhân, Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam, việc nâng hạng thường mang lại hiệu ứng tích cực trong ngắn hạn cho thị trường chứng khoán, nhưng về dài hạn thì diễn biến thị trường chứng khoán sẽ còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác.

“Diễn biến cụ thể còn phụ thuộc vào bối cảnh vĩ mô như chính sách tiền tệ, giá dầu, biến động địa chính trị… và yếu tố nội lực. Điểm tích cực trong giai đoạn này là Fed đã cắt giảm lãi suất sau thời gian dài duy trì ở mức cao và điều này có thể là yếu tố hỗ trợ tích cực cho câu chuyện nâng hạng của thị trường chứng khoán Việt Nam tới đây”, ông Minh nêu quan điểm.

Tỷ lệ sở hữu của khối ngoại trên thị trường chứng khoán Việt Nam đã giảm xuống mức 12% (tính trên số lượng cổ phiếu sở hữu chia cho số lượng cổ phiếu lưu hành), chủ yếu đến từ các nguyên nhân: chênh lệch lãi suất USD – VND, sóng đầu tư công nghệ toàn cầu và thiếu hàng hóa mới trên thị trường chứng khoán Việt Nam, trần giới hạn sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài. Do đó, việc Fed giảm lãi suất cùng với làn sóng IPO và phát triển các sản phẩm tài chính mới trên thị chứng khoán tới đây được ông Minh kỳ vọng sẽ là những động lực thu hút khối ngoại sớm trở lại thị trường chứng khoán Việt Nam.

Nhịp điều chỉnh là cơ hội để nhà đầu tư mua vào những cổ phiếu tiềm năng

Trong khi đó, bà Đỗ Minh Trang, Giám đốc Phân tích Công ty Chứng khoán ACB (ACBS) tin tưởng vào sự đột phá của thị trường chứng khoán Việt Nam trong thời gian tới. Sự đột phá này đến từ các yếu tố: Thứ nhất, định giá của thị trường vẫn đang ở mức dưới trung bình 5 năm, trong khi triển vọng tăng trưởng GDP và lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết trong thời gian tới vẫn tích cực; thứ hai, chúng ta sắp bước vào giai đoạn thanh khoản và tỷ giá trong nước được hỗ trợ nhờ chính sách cắt giảm lãi suất (ba đợt) từ giờ tới cuối năm 2025 của Fed; thứ ba, kỳ vọng được FTSE Russell nâng hạng lên thị trường mới nổi vào đầu tháng 10 tới sẽ thu hút dòng vốn ngoại chảy mạnh vào thị trường; thứ tư, một lộ trình bài bản và quyết liệt hơn đối với mục tiêu nâng hạng lên thị trường mới nổi theo tiêu chí của MSCI hứa hẹn những bước cải cách tiếp theo đối với hoạt động của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Tại cuộc họp vào giữa tuần qua, Fed đã quyết định cắt giảm lãi suất 0,25%/năm. Theo ông Nguyễn Thanh Lâm, Giám đốc Nghiên cứu Phân tích Khối Khách hàng cá nhân, Công ty Chứng khoán Maybank Invesment bank, đợt cắt giảm lãi suất vừa qua giúp giảm bớt áp lực tỷ giá USD/VND. Từ đầu năm đến nay, VND liên tục chịu áp lực mất giá, trong khi nhiều đồng tiền trong khu vực lại ghi nhận xu hướng tăng giá so với USD.

Việc Fed duy trì lãi suất cao trong thời gian dài đã tác động đáng kể đến nguồn cung USD thực vào Việt Nam. Để xử lý áp lực này, Ngân hàng Nhà nước đã triển khai một số biện pháp tình thế. Gần đây nhất là cho phép các ngân hàng mua hợp đồng kỳ hạn có quyền hủy (tức các ngân hàng thương mại có thể mua USD từ Ngân hàng Nhà nước vào các tháng cuối năm). Biện pháp này giống như dời một phần áp lực tỷ giá hiện tại sang cuối năm, với kỳ vọng việc Fed cắt giảm lãi suất cùng với nguồn cung USD cải thiện trong những tháng tới sẽ giúp Ngân hàng Nhà nước xử lý nhu cầu ngoại tệ và áp lực tỷ giá tốt hơn.

Theo ông Lâm, việc Fed cắt giảm 25 điểm cơ bản, dù mức giảm nhỏ và đã nằm trong dự báo của thị trường, lại có ý nghĩa lớn hơn đối với triển vọng tỷ giá của Việt Nam. Thứ nhất, động thái này phù hợp với định hướng điều hành của nhà quản lý. Thứ hai, nó có thể bắt đầu làm giảm xu hướng găm giữ USD.

“Chúng tôi cho rằng, khi đạt đến “điểm bùng phát” (cụ thể là khi lãi suất Fed giảm xuống dưới 3%/năm), nhiều nhà đầu tư/tổ chức sẽ quyết định đưa USD trở lại Việt Nam để kinh doanh, kỳ vọng VND mất giá mạnh cũng giảm dần, qua đó nguồn cung USD có thể cải thiện với tốc độ nhanh hơn. Khi đó, Ngân hàng Nhà nước có cơ hội củng cố lại dự trữ ngoại hối và điều tiết kỳ vọng thị trường tốt hơn. Đây sẽ là hiệu ứng “quả cầu tuyết”, tức càng về sau càng tự củng cố và lan tỏa tích cực”, ông Lâm nói.

Chọn kênh đầu tư: chứng khoán được ưu tiên

Trong các kênh đầu tư tại Việt Nam hiện nay, phổ biến nhất vẫn là gửi tiết kiệm, vàng, bất động sản và chứng khoán. Trong đó, gửi tiết kiệm và vàng mang tính chất phòng thủ, rủi ro thấp và dễ tiếp cận với đa số nhà đầu tư. Ngược lại, bất động sản và chứng khoán đòi hỏi nguồn vốn lớn hơn, mức độ rủi ro cao hơn, nhưng đi kèm với khả năng mang lại lợi suất vượt trội.

Theo ông Nguyễn Đình Thuận, Phòng Phân tích, Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV), chứng khoán đang có những điều kiện nền tảng rất thuận lợi, có sự gắn kết chặt chẽ với tăng trưởng kinh tế vĩ mô, đặc biệt là khu vực doanh nghiệp tư nhân. So sánh giữa các kênh đầu tư, chứng khoán trong dài hạn luôn cho thấy hiệu suất vượt trội so với gửi tiết kiệm và vàng, nhất là trong bối cảnh lãi suất tiền gửi hiện nay ở mức tương đối thấp. Ngoài ra, chứng khoán còn có tính linh hoạt cao nhờ thanh khoản lớn, dễ tiếp cận và yêu cầu vốn ban đầu nhỏ hơn đáng kể so với bất động sản. Mục tiêu nâng hạng nếu thành công sẽ mở ra cơ hội thu hút dòng vốn hàng tỷ USD từ bên ngoài đổ vào thị trường, trở thành chất xúc tác quan trọng cho sự phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Sự kết hợp giữa yếu tố nâng hạng thị trường, dòng vốn ngoại, chính sách thúc đẩy kinh tế tư nhân sẽ là động lực then chốt, đưa thị trường chứng khoán Việt Nam bước vào chu kỳ tăng trưởng mới, bền vững và hấp dẫn hơn trong mắt nhà đầu tư quốc tế.

Thời gian qua, cùng với sự ban hành và hoàn thiện chính sách liên tục từ phía các cơ quan quản lý, bà Đỗ Minh Trang, Giám đốc Phân tích ACBS cho rằng, nhà đầu tư Việt Nam ngày càng có nhiều cơ hội để tiếp cận các kênh đầu tư đa dạng hơn, đặc biệt là minh bạch về thông tin và an toàn về pháp lý hơn. Một số kênh đầu tư rất mới như giao dịch tài sản tiền số sẽ cần thêm thời gian để triển khai thí điểm. Tuy nhiên, nếu phải lựa chọn một kênh đầu tư có nhiều cơ hội nhất trong thời gian tới, với tầm nhìn 3 – 6 tháng, bà Trang cho rằng, thị trường chứng khoán vẫn đang là ứng viên sáng giá nhất.

Ông Lê Đức Khánh, Giám đốc Phân tích, Công ty Chứng khoán VPS cũng cho rằng, cổ phiếu không chỉ là tài sản có thể thực hiện đầu tư tích sản, nắm giữ với tầm nhìn dài hạn, mà còn đáp ứng các tiêu chí mua bán ngắn hạn với thanh khoản cao, dễ dàng mua và bán. VN-Index đã tăng và chạm mốc kháng cự cao nhất trong hơn 25 năm qua tại khu vực 1.680 – 1.700 điểm. Nền kinh tế có sự khởi sắc, triển vọng nâng hạng thị trường cũng giúp kênh đầu tư chứng khoán trở nên hấp dẫn hơn bao giờ hết với số đông các nhà đầu tư.

Cùng với những thông điệp của đoàn xúc tiến đầu tư tại châu Âu do Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng dẫn đầu trong bối cảnh nhiều chính sách vĩ mô được thúc đẩy thực thi đã tiếp thêm kỳ vọng về sức bật mới cho thị trường chứng khoán Việt Nam nói riêng và các kênh tài sản nói chung. Qua đó, ông Khánh đưa dự báo, VN-Index năm nay có thể đạt ít nhất 1.800 điểm.

Nhóm cổ phiếu còn dư địa tăng trưởng

Dòng tiền tham gia thị trường mạnh mẽ là yếu tố hỗ trợ cho đà tăng của chỉ số VN-Index thời gian qua cũng như dự báo trong thời gian tới. Những phiên điều chỉnh gần đây là cơ hội để nhà đầu tư tái cơ cấu danh mục, tìm kiếm cổ phiếu tiềm năng cho chu kỳ tăng giá tiếp theo.

Khuyến nghị được ông Trần Hoàng Sơn, Giám đốc chiến lược thị trường Công ty Chứng khoán VPBank đưa ra, để tận dụng được nhịp tăng tiếp theo, nhà đầu tư trung hạn nên nắm giữ khoảng 60 – 70% tỷ trọng danh mục và dành 30 – 40% để giải ngân trong trường hợp thị trường có những vùng giá tốt hoặc vượt qua 1.700 điểm, xác nhận xu hướng sóng tăng tiếp theo.

Theo ông Sơn, trong trạng thái thị trường tăng trưởng, nhà đầu tư có thể dễ dàng lọc cổ phiếu cơ bản. Đầu tiên là có tăng trưởng lợi nhuận ổn định: tăng trưởng EPS năm 2025 từ 15 – 20% trở lên so với cùng kỳ năm ngoái; ROE tối thiểu 15%; tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu ở mức dưới 1 lần. Về định giá, nhà đầu tư cần tìm những doanh nghiệp có P/E dưới 15 lần (ngang với VN-Index) và ưu tiên những nhóm ngành hưởng lợi từ chính sách tiền tệ, vĩ mô, đầu tư công…

Để chọn điểm mua theo phân tích kỹ thuật, theo chuyên gia VPS, có một số tiêu chí có thể tham khảo. Đầu tiên, cổ phiếu cần có nền giá tốt – giá điều chỉnh đi ngang tích lũy nhưng phải nằm trên những đường MA ngắn, trung và dài hạn (MA 20, 50 và 100). Nằm càng cao, tín hiệu tích lũy càng cho thấy cổ phiếu khỏe. Khi thị trường điều chỉnh 5% thì cổ phiếu khỏe sẽ điều chỉnh ít hơn hoặc ngang bằng thị trường. Còn những cổ phiếu có beta cao, vận động mạnh mẽ hơn VN-Index thì khi chỉ số tăng 1%, giá cổ phiếu có thể tăng 2%, còn khi Index giảm 5%, giá cổ phiếu có thể mất 15 – 20%.

Thứ hai, để xác định động lực, nhà đầu tư nên chú ý đến cổ phiếu có RSI nghiêng về pha tích lũy, ở mức 40 – 60 điểm; đồng thời, nên chọn những cổ phiếu có mô hình giá như đáy cao dần đều hoặc đi ngang xây nền.

Ông Sơn khuyến nghị nhà đầu tư theo dõi một số nhóm cổ phiếu sau. Thứ nhất là nhóm ngân hàng, đây là ngành có kết quả kinh doanh tăng trưởng cao, ổn định. Nhiều cổ phiếu ngân hàng trụ cột đang trong trạng thái điều chỉnh, đi ngang. Khi nhóm cổ phiếu này vào sóng thì thị trường rất dễ vào sóng mới. Thứ hai, nhóm chứng khoán – nhóm có tăng trưởng lợi nhuận rất tốt nhờ hiệu ứng của thị trường. Thanh khoản thị trường cao và nhà đầu tư sử dụng margin lớn sẽ giúp công ty chứng khoán ghi nhận lợi nhuận tăng trưởng rất cao trong quý III. Nếu thị trường chứng khoán được nâng hạng thành công, nhóm này sẽ bùng nổ.

Với nhóm cổ phiếu bất động sản, ông Sơn cho rằng, trong ngắn hạn có thể sẽ có những biến động giá gây rủi ro cao hơn. Theo đó, tiêu chí kỹ thuật nên được đặt lên hàng đầu, bởi thực tế nhiều cổ phiếu nhóm này đang trong một pha hồi phục rất mạnh, nhiều cổ phiếu có P/E rất cao do phản ánh sớm kỳ vọng lợi nhuận tương lai.

Với nhóm ngành năng lượng, ông Sơn cho rằng, một số cổ phiếu đang xác nhận tín hiệu tăng sau giai đoạn tích lũy như REE, PVD, PVS…

Cuối cùng, ngành thép có xu hướng tăng trưởng rất mạnh mẽ, đặc biệt động lực giá cũng đang rất tốt. Với xu hướng trong năm nay, HPG là cổ phiếu hàng đầu, khi nhu cầu tiêu thụ thép đang tăng cao, thuế chống bán phá giá bảo vệ giá thép trong nước…

Còn theo ông Khánh, nhóm cổ phiếu ưu tiên cao vẫn là nhóm VN30 và cả VN100 – các cổ phiếu bluechips trong rổ sẽ đáp ứng tiêu chí, mục tiêu cho các quỹ đầu tư theo chỉ số, các quỹ ETF. Các nhóm ngành như tài chính, chứng khoán cảng biển, tiêu dùng bán lẻ, cảng biển, hóa chất, thép, xây dựng và vật liệu, năng lượng và dầu khí là những nhóm cổ phiếu còn dư địa tăng trưởng…

Từ góc nhìn của ông Nguyễn Đình Thuận, Phòng Phân tích, Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV), nhóm cổ phiếu được hưởng lợi trực tiếp từ triển vọng nâng hạng thị trường và Fed hạ lãi suất sẽ là nhóm vốn hóa lớn, đặc biệt là nhóm ngân hàng và các doanh nghiệp tư nhân đầu ngành. Đối với nhóm ngân hàng, triển vọng tăng trưởng lợi nhuận trong thời gian tới vẫn rất tích cực, trong khi mặt bằng định giá hiện nay chưa phản ánh đầy đủ tiềm năng. Song song đó, các doanh nghiệp tư nhân đầu ngành cũng sẽ được hưởng lợi rõ rệt từ chính sách thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân mà Chính phủ đang ưu tiên, qua đó tạo thêm dư địa tăng trưởng cho giá cổ phiếu.

Trong nhóm doanh nghiệp tư nhân lớn, ông Thuận đặc biệt lưu ý các doanh nghiệp gắn với đầu tư công. Giai đoạn 2025 – 2030, Chính phủ định hướng giải ngân hàng trăm nghìn tỷ đồng vào các dự án hạ tầng trọng điểm như cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2, các tuyến đường vành đai tại Hà Nội và TP.HCM, hệ thống cảng biển, sân bay, đường sắt cũng như nhiều dự án năng lượng và hạ tầng xã hội. Quy mô vốn khổng lồ này không chỉ tạo cú huých mạnh mẽ cho tăng trưởng GDP mà còn trực tiếp mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực xây dựng hạ tầng, vật liệu xây dựng, thép và xi măng. Với vai trò là nhà thầu hoặc nhà cung ứng trong chuỗi giá trị, những doanh nghiệp này sẽ được hưởng lợi rõ nét trong cả trung và dài hạn