Các chuyên gia kỳ vọng chu kỳ tăng giá thép sắp tới tại Trung Quốc, do ảnh hưởng từ chính sách “chống cạnh tranh tiêu cực”, sẽ có những tác động tích cực trong trung hạn với doanh nghiệp thép Việt Nam.
Doanh nghiệp thép Việt Nam được kỳ vọng sẽ hưởng lợi nhờ giá thép Trung Quốc cải thiện. Ảnh minh họa: Pinterest.
Theo Reuters, Trung Quốc sẽ thúc đẩy cắt giảm sản lượng thép trong giai đoạn 2025–2026. Động thái này nhằm giải quyết tình trạng dư thừa công suất, vốn đã kéo giá thép giảm mạnh và làm dấy lên làn sóng bảo hộ thương mại trên toàn cầu.
Cụ thể, tài liệu từ Bộ Công nghiệp và Bộ Môi trường Trung Quốc cho biết chính phủ nước này sẽ siết chặt việc mở rộng công suất mới, tập trung nâng chất lượng sản xuất và giảm áp lực dư cung. Mục tiêu cắt giảm chưa được công bố cụ thể, nhưng số liệu 7 tháng đầu năm 2025 chỉ ra sản lượng thép thô của Trung Quốc đã giảm 3,1% so với cùng kỳ.
Các chuyên gia CTCP Chứng khoán Vietcap nhìn nhận việc Trung Quốc thực hiện chính sách “chống cạnh tranh tiêu cực” (anti-involution) sẽ thúc đẩy sự phục hồi của toàn ngành thép.
Thuật ngữ “cạnh tranh tiêu cực” (involution) đề cập đến tình trạng cạnh tranh mang tính phá hoại trong các thị trường dư cung, khi các doanh nghiệp buộc phải giảm giá mạnh và hạ chất lượng sản phẩm để bảo vệ thị phần đang thu hẹp. Điều này dẫn đến tình trạng “lún sâu vào cạnh tranh phá giá” giữa các nhà sản xuất trong nước, làm suy yếu sức khỏe ngành và gây mất ổn định kinh tế vĩ mô. Để ứng phó, chính phủ Trung Quốc triển khai chính sách “chống cạnh tranh tiêu cực” với mục tiêu cắt giảm công suất dư thừa, chất lượng thấp, đồng thời thúc đẩy sản xuất hiệu quả và bền vững hơn.
Trong ngắn hạn, Chứng khoán Vietcap kỳ vọng đà phục hồi của giá thép nhiều khả năng sẽ chậm và có nhiều biến động, do việc cắt giảm công suất nguồn cung cần thời gian để có tác động rõ nét, trong khi nhu cầu trong ngành BĐS Trung Quốc chưa có nhiều chuyển biến rõ rệt. Tuy nhiên, xu hướng phục hồi sẽ rõ ràng hơn trong trung và dài hạn.
Tác động với doanh nghiệp Việt Nam
Doanh nghiệp thép Việt Nam sẽ hưởng lợi từ chu kỳ tăng giá thép lần này nhờ giá thép Trung Quốc cải thiện. Là quốc gia sản xuất và tiêu thụ thép lớn nhất thế giới – chiếm hơn 50% cung và cầu toàn cầu – giá thép Trung Quốc có ảnh hưởng mạnh đến thị trường quốc tế.
Với vị trí địa lý gần và mức độ hội nhập thương mại cao, giá thép Việt Nam có tương quan cao với giá thép Trung Quốc, do bị ảnh hưởng bởi thép nhập khẩu từ cả Trung Quốc và các nước khác.
Do đó, Chứng khoán Vietcap cho rằng chu kỳ tăng giá thép sắp tới tại Trung Quốc sẽ giúp kéo giá thép nội địa Việt Nam đi lên. Tín hiệu ban đầu đã xuất hiện rõ rệt, sau khi giá thép Trung Quốc bật tăng mạnh trong tháng 7/2025, các nhà sản xuất lớn tại Việt Nam như Hòa Phát (HoSE: HPG), Hoa Sen (HoSE: HSG), và Nam Kim (HoSE: NKG) đã đồng loạt công bố tăng giá bán sản phẩm trong giai đoạn từ cuối tháng 7 đến đầu tháng 8.
Về trung và dài hạn, ngành thép trong nước sẽ hưởng lợi rõ nét hơn khi biên lợi nhuận cải thiện nhờ giá bán đầu ra cao hơn so với giá nguyên vật liệu đầu vào vốn đã được mua trước đó ở giá thấp hơn. Ở ngắn hạn, hoạt động tích trữ hàng tồn kho có thể thúc đẩy sản lượng tiêu thụ khi các công ty thương mại (trader) kỳ vọng giá sẽ tiếp tục tăng.
Cùng quan điểm, các chuyên gia MBS Research cho rằng việc giá thép Trung Quốc phục hồi sẽ trở thành yếu tố quan trọng thúc đẩy sự phục hồi của thép nội địa. Cụ thể, giá thép xây dựng và HRC đã có dấu hiệu phục hồi kể từ tháng 7 khoảng 3% và 4% so với tháng trước lên mức 560/530 USD/tấn. Bên cạnh yếu tố tích cực tới từ thép Trung Quốc, nửa cuối năm trở thành thời gian cao điểm tiêu thụ thép toàn ngành do nguồn cung bất động sản và giải ngân đầu tư công đẩy mạnh. Nhờ đó, giá thép xây dựng và HRC có thể tăng trưởng kể từ quý III/2025, giá thép xây dựng có thể đạt mức 594/635 USD/tấn (tăng 6%/7% so với cùng kỳ năm trước), giá HRC có thể đạt mức 575/605 USD/tấn (tăng 4%/3%) trong giai đoạn 2025-2026.
Chuyên gia MBS Research cũng dự báo lợi nhuận toàn ngành thép các năm 2025 và 2026 có thể tăng trưởng lần lượt 47% và 32% so với cùng kỳ năm trước với động lực đến từ sản lượng tiêu thụ tăng trưởng, với động lực đến từ thị trường nội địa và biên lợi nhuận gộp phục hồi nhờ giá bán cải thiện và áp lực nguyên vật liệu hạ nhiệt.
Bên cạnh đó, MBS Research kỳ vọng với sự phục hồi của giá thép, P/B của ngành thép sẽ được cải thiện mạnh.
“Chúng tôi đánh giá giá thép trong giai đoạn 2025 – 2026 đã bắt đầu đi qua đáy và đánh dấu điểm khởi đầu cho một chu kì tăng mới của giá thép trong bối cảnh nhu cầu nội địa tăng trưởng mạnh mẽ. Chúng tôi kỳ vọng mức định giá P/B của các DN trong ngành có thể nâng lên mức 1,4 – 2,8 lần (cao hơn khoảng 30% so với hiện nay). Bên cạnh đó, giá trị sổ sách của các doanh nghiệp thép cũng tăng mạnh nhờ ghi nhận lợi nhuận tốt”, MBS Research đánh giá.
Nguồn: https://stockbiz.vn/tin-tuc/trung-quoc-siet-san-luong-thep-co-hoi-nao-cho-nganh-thep-viet-nam/35111724