Đầu tư công nghệ tiên tiến: Tham vọng chiếm lĩnh thị trường thép ray và thép hình
Ngày 29/5/2025, Tập đoàn Hòa Phát đã ký kết hợp đồng với SMS Group (Đức) về việc cung cấp công nghệ và dây chuyền sản xuất thép ray, thép hình công suất 700.000 tấn mỗi năm. Đây được đánh giá là dự án lớn nhất từ trước tới nay của doanh nghiệp trong mảng thép chất lượng cao, hướng trực tiếp đến thị trường vật liệu hạ tầng đường sắt, năng lượng và công nghiệp nặng.
Theo công bố, dây chuyền sẽ được lắp đặt và vận hành trong vòng 20 tháng, dự kiến cho ra lô thép ray đầu tiên vào quý I-2027. Sau khi hoàn thành, Hòa Phát sẽ trở thành nhà sản xuất duy nhất ở Đông Nam Á có năng lực sản xuất thép ray đạt tiêu chuẩn tốc độ cao – loại vật liệu vốn trước nay hoàn toàn phải nhập khẩu.
Thông tin về dự án xuất hiện trong bối cảnh Chính phủ Việt Nam đang xúc tiến chương trình hiện đại hóa hạ tầng đường sắt, trong đó có đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, cùng với nhiều tuyến metro và đường sắt kết nối vùng. Tính toán sơ bộ cho thấy nhu cầu thép ray và thép hình trong 10–15 năm tới có thể lên tới hàng triệu tấn, khi hàng nghìn km đường sắt được lên kế hoạch đầu tư.
Bên cạnh đó, thị trường năng lượng tái tạo, đặc biệt là điện gió ngoài khơi cũng được xem là đầu ra lớn cho thép hình chất lượng cao. Đại diện Hòa Phát cho biết sản phẩm của dự án này sẽ hướng tới nhiều lĩnh vực, không chỉ riêng đường sắt.
Ông Trần Đình Long – Chủ tịch Hòa Phát phát biểu tại lễ ký: “Việc lựa chọn SMS Group xuất phát từ thực tế rằng có tới 90% các nhà sản xuất thép ray cho tàu cao tốc và đường sắt đô thị trên thế giới đang sử dụng công nghệ của SMS”.
Ông Bernhard Steenken – Giám đốc kinh doanh khu vực châu Á – Thái Bình Dương, Trung Đông và châu Phi của SMS cũng nhấn mạnh tầm quan trọng dài hạn: “Đây không chỉ là dự án sản xuất thép thông thường mà sẽ trở thành nền tảng công nghệ và năng lực sản xuất mà Hòa Phát có thể duy trì và phát triển trong nhiều thập kỷ”.
Ngay khi dự án được công bố, nhiều ý kiến băn khoăn khả năng tiêu thụ sản phẩm sẽ bị chi phối bởi tiến độ dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, vốn vẫn đang trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư. Ông Trần Đình Long cho biết Hòa Phát đã lường trước những rủi ro này và khẳng định:
“Chúng tôi không làm gì phi lợi ích, phi kinh tế cả. Hệ thống đường sắt Việt Nam sẽ phát triển hàng nghìn km, nhưng ngoài ra, sản phẩm thép hình sẽ phục vụ các dự án điện gió, điện hạt nhân Ninh Thuận, dầu khí, chế tạo cơ khí và quốc phòng. Đây không phải dự án đặt tất cả trứng vào một giỏ”.
Quan điểm về dự án đường sắt cao tốc Bắc-Nam
Một điểm đáng chú ý, khi được hỏi về khả năng tham gia đầu tư trực tiếp dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, ông Long khẳng định Hòa Phát không dự kiến “lấn sân”: “Ai cũng có thể làm dự án, nhưng quan trọng là đảm bảo tiến độ, chất lượng. Với Hòa Phát, chúng tôi chỉ tham gia cung cấp thép” bới “chúng tôi mạnh về gì sẽ làm cái đó”, ông Trần Đình Long nhấn mạnh.
Nhận định này cũng phần nào cho thấy khác biệt chiến lược so với các tập đoàn lớn như Vingroup, Thaco – những doanh nghiệp đã công khai đề xuất tham gia đầu tư hạ tầng.
Theo ông Long, tuyến đường sắt tốc độ cao là dự án “nghìn năm có một”, vừa là hạ tầng quốc gia vừa là động lực phát triển ngành công nghiệp, nhưng cần sự chuẩn bị và cơ chế ưu tiên dài hạn từ Chính phủ.
Trên thực tế, trong ba thập kỷ hình thành và phát triển, Chủ tịch Hòa Phát luôn gắn với quan điểm chỉ làm những lĩnh vực nắm chắc. Từ năm 2018, khi cơn sốt bất động sản bùng phát, hàng loạt tập đoàn Việt Nam công bố dự án đô thị, nghỉ dưỡng, Hòa Phát vẫn dành toàn lực cho Khu liên hợp gang thép Dung Quất, vốn đầu tư hơn 52.000 tỷ đồng.
Đến năm 2021, lợi nhuận kỷ lục hơn 34.500 tỷ đồng không khiến doanh nghiệp đổi hướng sang bất động sản hay tài chính. Ngay cả khi thị trường thép giảm sâu giai đoạn năm 2022–2024, lợi nhuận tụt dốc mạnh, ban lãnh đạo vẫn kiên định chiến lược tập trung sản xuất thép.
Ông Trần Đình Long nhiều lần nhấn mạnh: “Mạnh gì làm đó. Chúng tôi không chạy theo phong trào” khi được cổ đông hỏi về chiến lược phát triển.
Dự án dây chuyền thép ray lần này được xem là bước phát triển tiếp theo, nhưng vẫn nằm trong trục sản xuất thép – lĩnh vực Hòa Phát đang có nền tảng công nghệ và hệ sinh thái nguyên liệu.
Nếu hoàn thành đúng tiến độ, dự án dây chuyền thép ray có thể tạo lợi thế đáng kể cho Hòa Phát. Trước nay, toàn bộ thép ray tốc độ cao đều phải nhập khẩu. Sản phẩm thép hình chất lượng cao cũng phụ thuộc nhà cung cấp Nhật Bản, châu Âu.
Thực tế, thị trường Đông Nam Á chưa có doanh nghiệp nội địa nào sở hữu năng lực sản xuất khép kín và tiêu chuẩn kỹ thuật cao ở phân khúc này. Đây chính là khoảng trống mà Hòa Phát muốn đón đầu để gia tăng thị phần, giảm rủi ro biến động giá thép xây dựng thông thường.
Nguồn: https://kinhtechungkhoan.vn/truoc-quan-diem-ve-viec-tham-gia-duong-sat-cao-toc-bac-nam-chu-tich-hoa-phat-cung-da-tung-noi-dieu-nay-1387821.html
