Từ giấc mơ về một NMLD đầu tiên đến trụ cột năng lượng quốc gia

Dấu ấn cùng ngành Dầu khí

NMLD Dung Quất là dự án lọc – hóa dầu quy mô lớn tiên phong của Việt Nam, đồng thời là một trong những công trình công nghiệp nặng mang tính biểu tượng đặt tại Quảng Ngãi – một địa phương khi đó còn nhiều khó khăn. Việc hình thành và vận hành ổn định của Nhà máy đã làm thay đổi căn bản diện mạo công nghiệp tỉnh Quảng Ngãi, tạo ra bước nhảy vọt về kinh tế – xã hội, từ việc làm, thu ngân sách, phát triển hạ tầng đến sức hút đầu tư vào Khu kinh tế Dung Quất và vùng phụ cận.

Về vai trò kinh tế, NMLD Dung Quất là “đầu tàu tăng trưởng” của Quảng Ngãi và cả khu vực miền Trung – Tây Nguyên suốt hơn 16 năm qua. Theo thống kê lũy kế, Nhà máy đã sản xuất hơn 103,5 triệu tấn sản phẩm; doanh thu đạt hơn 1,8 triệu tỷ đồng; lợi nhuận sau thuế đạt hơn 53,8 nghìn tỷ đồng và nộp ngân sách nhà nước 244,9 nghìn tỷ đồng.

Trong đó, ngân sách tỉnh Quảng Ngãi hưởng lợi trực tiếp, có những năm như 2013, 2014 hay 2018, nguồn thu từ BSR chiếm tới 80–85% tổng thu ngân sách toàn tỉnh. Nhờ NMLD Dung Quất, Quảng Ngãi đã từ một địa phương hưởng trợ cấp ngân sách trở thành tỉnh tự chủ, có nguồn lực mạnh mẽ để tái đầu tư vào hạ tầng giao thông, giáo dục, y tế, chỉnh trang đô thị và phát triển công nghiệp hỗ trợ. Nhiều khu công nghiệp mới, các dự án dịch vụ cảng biển, logistics, cơ khí dầu khí… đã hình thành, tạo hệ sinh thái công nghiệp năng động quanh Nhà máy.

Không chỉ đóng góp về kinh tế, BSR còn là “mạch máu năng lượng” của cả nước. Các dòng sản phẩm xăng RON, dầu diesel, LPG, nhiên liệu phản lực Jet-A1… từ Dung Quất đã hiện diện trên khắp mọi vùng miền, từ vùng núi cao đến hải đảo xa. Trong các giai đoạn thị trường năng lượng toàn cầu biến động mạnh – từ khủng hoảng giá dầu 2014–2016, đại dịch Covid-19 đến xung đột địa chính trị và đứt gãy chuỗi cung ứng; NMLD Dung Quất vẫn duy trì sản xuất liên tục, cung ứng ổn định cho thị trường trong nước. Đây là yếu tố then chốt giúp bình ổn thị trường xăng dầu, kiềm chế lạm phát, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia và giảm phụ thuộc vào nhập khẩu.

BSR – doanh nghiệp trụ cột của Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng Quốc gia Việt Nam

Trên hành trình xây dựng và phát triển, BSR cũng liên tục đầu tư mở rộng, nâng cấp công nghệ, tối ưu hóa sản xuất và đẩy mạnh chuyển đổi số. Dự án nâng cấp, mở rộng NMLD Dung Quất đang bước vào giai đoạn tăng tốc, với mục tiêu nâng công suất lên 171.000 thùng/ngày, nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng tiêu chuẩn môi trường mới và tăng khả năng cạnh tranh trước sự thay đổi nhanh chóng của thị trường năng lượng. Song song đó, BSR thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi xanh, phát triển mô hình sản xuất xanh, sử dụng vật liệu xanh, giảm phát thải và tối ưu tiêu hao năng lượng. Các chương trình chuyển đổi số giúp tự động hóa quy trình, nâng cao quản trị vận hành, mở ra hướng đi bền vững, hòa nhịp xu thế năng lượng sạch của thế giới.

BSR – giá trị vững bền, niềm tin trao gửi

Trước hết, BSR giữ vai trò trọng yếu trong bảo đảm An ninh năng lượng quốc gia. Với công suất hiện tại 6,5 triệu tấn/năm và đang được nâng cấp để đạt 8,5 triệu tấn/năm theo dự án Nâng cấp mở rộng NMLD Dung Quất. Việc Dung Quất được định hướng phát triển thành Trung tâm Lọc hóa dầu và Năng lượng quốc gia theo Nghị quyết 26-NQ/TW càng khẳng định vai trò của BSR trong kiến tạo nền tảng vững chắc cho an ninh năng lượng, đồng thời mở rộng khả năng tiếp nhận, chế biến nhiều loại nguyên liệu khác nhau – từ dầu thô truyền thống đến LNG, khí và condensate từ mỏ Cá Voi Xanh, cũng như phát triển các nguồn năng lượng mới, năng lượng tái tạo và nhiên liệu sạch.

BSR sản xuất, cung ứng nhiên liệu quốc phòng giúp chủ động được nguồn nhiên liệu đặc chủng cho quốc phòng, an ninh

Song song với đó, BSR đóng góp nổi bật vào An ninh kinh tế thông qua quy mô đóng góp ngân sách, tạo việc làm và phát triển các ngành công nghiệp phụ trợ. Hằng năm, BSR nộp ngân sách từ 12.000 – 18.000 tỷ đồng, là nguồn thu chủ lực của tỉnh Quảng Ngãi và nằm trong nhóm doanh nghiệp đóng góp lớn của Trung ương.

Nếu như vai trò trụ cột an ninh năng lượng của BSR đã được khẳng định rõ ràng, thì một sứ mệnh khác ít được biết đến nhưng cũng vô cùng quan trọng, đó là sản xuất nhiên liệu đặc chủng phục vụ quốc phòng. Trong nhiều năm, Việt Nam phải nhập khẩu nhiên liệu quân sự từ nước ngoài. Tuy nhiên, nhiều năm qua, những biến động địa chính trị khiến nguồn cung có thể bị gián đoạn, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến khả năng huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của quân đội. Trước thách thức ấy, đội ngũ kỹ sư, chuyên gia BSR đã dốc sức nghiên cứu, thử nghiệm và thành công trong việc sản xuất các loại nhiên liệu đặc chủng như Jet A-1K (nhiên liệu phản lực cho máy bay quân sự), DO L-62 (dầu diesel quân sự), xăng A-80… Thành công này đánh dấu bước ngoặt lớn, giúp Việt Nam chủ động được nguồn nhiên liệu đặc chủng cho quốc phòng, an ninh. Đây không chỉ là kết quả đáng tự hào về khoa học công nghệ mà còn là biểu tượng của tinh thần phụng sự Tổ quốc.

Cuối cùng, An sinh xã hội là giá trị xuyên suốt trong mọi bước phát triển của BSR. Công ty đã triển khai nhiều chương trình hỗ trợ cộng đồng như phòng chống bão lũ, hỗ trợ y tế – giáo dục, xây dựng nhà đại đoàn kết, phát triển hạ tầng dân sinh, chăm lo cho người nghèo… Hằng chục tỷ đồng được BSR dành cho công tác an sinh xã hội mỗi năm, thể hiện trách nhiệm của một doanh nghiệp lớn với cộng đồng nơi doanh nghiệp hoạt động.

BSR hình mẫu của doanh nghiệp thực hiện an sinh xã hội

Tinh thần trách nhiệm đó càng được thể hiện rõ trong bối cảnh miền Trung liên tiếp hứng chịu thiên tai nghiêm trọng thời gian qua. Phát biểu tại buổi làm việc mới đây, Chủ tịch HĐTV Petrovietnam Lê Mạnh Hùng nhấn mạnh: “Hành động thiết thực nhất để BSR chia sẻ với đồng bào cả nước là tiếp tục đẩy mạnh hoạt động sản xuất kinh doanh, phấn đấu đạt và vượt các chỉ tiêu sản xuất kinh doanh trong năm 2025, qua đó góp phần bù đắp những thiệt hại mà đồng bào và đất nước đang phải đối mặt do mưa lũ gây ra tại các địa phương trong thời gian qua”. Đây không chỉ là lời nhắn gửi mà còn là yêu cầu chiến lược, khi giá trị đã vững bền thì niềm tin sẽ được trao gửi bởi trong bối cảnh ngân sách nhiều tỉnh miền Trung suy giảm vì mưa lũ, những đóng góp tài chính ổn định từ BSR trở thành nguồn lực quan trọng để Trung ương có thêm dư địa hỗ trợ các địa phương phục hồi sau thiên tai.