Vietcap: Kết luận thanh tra ghi nhận vi phạm trong quá khứ, sẽ không gây thêm tác động đáng kể đến Novaland, Masan

Theo báo cáo của Vietcap, ngày 17/10/2025, Thanh tra Chính phủ đã công bố Kết luận số 276/KL-TTCP ngày 05/08/2025 về việc chấp hành quy định pháp luật trong phát hành và sử dụng vốn từ trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ (TPDN riêng lẻ) của 67 tổ chức phát hành trong giai đoạn từ 01/01/2015 đến 30/06/2023 (giai đoạn rà soát).

Theo Vietcap, đây là một cuộc thanh tra tuân thủ hồi tố theo Quyết định số 605, tháng 10/2023 đối với các đợt phát hành trái phiếu trong giai đoạn 2015–2023, được thực hiện sau giai đoạn siết chặt và xử lý mạnh thị trường năm 2022.

Kết luận thanh tra ghi nhận các vi phạm trong quá khứ theo quan điểm của Thanh tra Chính phủ, như sử dụng vốn sai mục đích hoặc sai sót trong công bố thông tin. Theo Vietcap, diễn biến này không phải là dấu hiệu cho thấy cơ quan quản lý đang thắt chặt thêm nữa đối với thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

Từ cuối năm 2022, cơ quan quản lý đã áp dụng nhiều biện pháp kiểm soát chặt chẽ hơn, đồng thời hoàn thiện khung pháp lý cho hoạt động phát hành trái phiếu nhằm tăng cường minh bạch, kỷ luật công bố thông tin và bảo vệ nhà đầu tư. Những điều chỉnh này được thể hiện qua Nghị định 65/2022/NĐ-CP, Luật Chứng khoán 2024 và Nghị định 245/NĐ-CP.

Kết luận của Thanh tra Chính phủ đề cập đến Novaland Group cùng các công ty con (NVL) liên quan đến các vấn đề tuân thủ quy định về phát hành trái phiếu, sử dụng nguồn tiền từ phát hành trái phiếu, công bố thông tin, và các vấn đề khác, bao gồm thanh toán gốc và lãi, hoạt động huy động trái phiếu trong lĩnh vực BĐS, tài sản bảo đảm, và nghĩa vụ thuế.

Ngày 17/10/2025, NVL công bố thông cáo chính thức phản hồi kết luận của Thanh tra Chính phủ về việc phát hành trái phiếu. Thông cáo phản hồi tập trung làm rõ các nội dung liên quan đến mục đích sử dụng vốn, công bố thông tin, nghĩa vụ thanh toán gốc và lãi, và tài sản bảo đảm.

Theo NVL, NVL cho biết đã sử dụng nguồn tiền từ phát hành trái phiếu theo đúng mục đích phát hành và phương án phát hành được phê duyệt. Liên quan đến dấu hiệu sử dụng nguồn vốn phát hành để mua phần vốn góp mà vốn góp của bên bán không phải là vốn góp thực chất như Kết luận Thanh tra có đề cập, NVL khẳng định không liên quan đến các giao dịch trước đó của người bán.

Về công bố thông tin, do các yếu tố khách quan và sự kiện bất khả kháng nằm ngoài khả năng kiểm soát của NVL – đặc biệt là đại dịch COVID-19, việc thực hiện CBTT trái phiếu xảy ra chậm trễ và có thiếu sót một số thông tin không trọng yếu. Sau khi các nguyên nhân khách quan được khắc phục, NVL đã thực hiện công bố đầy đủ và chính xác theo quy định pháp luật.

Về nghĩa vụ thanh toán gốc và lãi, NVL cập nhật tình trạng các trái phiếu phát hành từ ngày 01/02/2015 đến ngày 30/06/2023. Đến ngày 30/09/2025, NVL đã tất toán 15.300 tỷ đồng (tương đương gần 44% dư nợ tại ngày 30/06/2023) và dư nợ còn lại của các trái phiếu này là 19.600 tỷ đồng.

Đối với 24 gói trái phiếu mà Thanh tra Chính phủ kiến nghị chuyển thông tin đến các cơ quan chức năng: 15 gói trái phiếu (7.000 tỷ đồng) đã tất toán (57,7% tổng dư nợ ban đầu); 1 gói trái phiếu (250 tỷ đồng) được cơ cấu và gia hạn; 7 gói trái phiếu đang thanh toán đúng hạn từ nguồn doanh thu hợp pháp của các dự án; và 1 trái phiếu quá hạn đã giảm còn 833 tỷ đồng, đang tiếp tục xử lý bằng nhiều giải pháp được các trái chủ đồng thuận.

Về tài sản bảo đảm, NVL cam kết thực hiện đúng quy định của pháp luật cũng như tuân thủ các thỏa thuận với các trái chủ. Ngoài ra, NVL nhấn mạnh rằng từ cuối năm 2022, công ty đã chủ động thực hiện các biện pháp khắc phục và đang triển khai nhiều giải pháp linh hoạt, nhằm sớm hoàn tất thanh toán phần dư nợ còn lại cho các trái chủ. Công ty cũng đã gửi các văn bản giải trình đến Thanh tra Chính phủ, để cơ quan chức năng có cơ sở xem xét lại Kết luận Thanh tra, đồng thời cập nhật thông tin về dư nợ và phương án thanh toán cụ thể đối với các gói trái phiếu, qua đó tái khẳng định cam kết tiếp tục thực hiện các nghĩa vụ trái phiếu.

Vietcap cho rằng quá trình thanh tra này sẽ không gây thêm tác động đáng kể đến hoạt động kinh doanh của NVL , mặc dù công ty vẫn sẽ tiếp tục hợp tác với các cơ quan chức năng cho các yêu cầu phát sinh (nếu có) sau khi có kết luận thanh tra này.

Trong ngắn hạn, Vietcap cho rằng NVL sẽ tập trung hoàn tất các thủ tục pháp lý tại các dự án trọng điểm và đẩy nhanh tiến độ thi công nhằm bàn giao những sản phẩm đã được giới thiệu trong các giai đoạn trước; NVL có thể ưu tiên tăng vay ngân hàng thay vì phát hành trái phiếu mới.

Mặc dù năm 2027 là giai đoạn cao điểm về nghĩa vụ đáo hạn trái phiếu, Vietcap kỳ vọng NVL có thể kiểm soát được áp lực này nhờ dòng tiền bán hàng sẽ được cải thiện và triển vọng tái cấu trúc sẽ tiếp tục có chuyển biến tích cực.

6 tổ chức phát hành thuộc Masan Group (MSN, MCH, MML, WCM, MHT, Công ty TNHH Khai thác Chế biến Khoáng sản Núi Pháo) được nêu tên trong kết luận với tổng giá trị trái phiếu đạt 19.000 tỷ đồng (2015–6/2023).

Tóm tắt các vi phạm của sáu tổ chức phát hành bap gồm (1) Trong hồ sơ phát hành, chưa nêu rõ chi tiết một số dự án đầu tư, đợt giải ngân và số tiền sử dụng; sử dụng cụm từ “mục đích được phép khác theo quy định của pháp luật được áp dụng”, là không đúng quy định, (2) Sử dụng sai mục đích nguồn vốn trái phiếu, (3) Công bố thông tin chậm thời hạn công bố và các vi phạm khác.

Yêu cầu khắc phục chấm dứt toàn bộ các vi phạm đã được kết luận; và khẩn trương rà soát, chấn chỉnh và khắc phục các thiếu sót, vi phạm và hệ quả phát sinh hiện tại. Thanh tra Chính phủ đồng thời kiến nghị Bộ Tài chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước tăng cường quy định, tách biệt tài khoản, cũng như xử phạt các tổ chức phát hành vi phạm.

Theo quan sát của Vietcap, chưa có quy định hoặc kiến nghị cụ thể nào có khả năng dẫn tới mức phạt và/hoặc ảnh hưởng đến khả năng phát hành trái phiếu của MSN và các công ty liên quan trong tương lai. Theo MSN, các công ty đã thanh toán toàn bộ nghĩa vụ của các lô trái phiếu này trước hạn. Không bị xử phạt do đã hết thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính đối với các lô trái phiếu nêu trên. Đồng thời, MSN đã làm rõ các vấn đề liên quan với cơ quan chức năng.