Khung chính sách mới cho chia sẻ hạ tầng
Ngày 15/12/2025, Chính phủ ban hành Nghị quyết 66.10/2025/NQ-CP về việc chia sẻ hạ tầng kỹ thuật và viễn thông phục vụ mục tiêu quốc phòng, an ninh quốc gia. Văn bản được xem là bước hoàn thiện khung chính sách nhằm tăng hiệu quả sử dụng hạ tầng hiện hữu, tránh trùng lặp đầu tư và tối ưu nguồn lực công.
Theo Nghị quyết, việc chia sẻ hạ tầng kỹ thuật – viễn thông chỉ áp dụng đối với các doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước hoặc công ty con thuộc sở hữu toàn phần của họ. Các đơn vị được phép sử dụng miễn phí bao gồm Bộ Quốc phòng, Bộ Công an cùng các doanh nghiệp trực tiếp phục vụ nhiệm vụ quốc phòng – an ninh, do Bộ trưởng Bộ Công an hoặc Bộ trưởng Bộ Quốc phòng phê duyệt.
Cơ chế này được đánh giá là hợp lý trong bối cảnh nguồn vốn đầu tư cho hạ tầng viễn thông vẫn chủ yếu do khối doanh nghiệp Nhà nước đảm trách. Việc miễn phí nội bộ giữa các đơn vị cùng sở hữu Nhà nước thực chất chỉ là sự luân chuyển nguồn vốn công, không làm phát sinh chi phí xã hội mới.
Bối cảnh ra đời của nghị quyết xuất phát từ đề xuất của Bộ Công an về dự án phát triển mạng cáp quang ngành công an từ trung ương tới cấp xã, với tổng mức đầu tư ước khoảng 8.400 tỷ đồng và chiều dài tuyến khoảng 120.000 km. Nếu phải đầu tư mới toàn bộ hệ thống đường ống, hầm cáp, cột và trạm, chi phí sẽ rất lớn và kéo dài tiến độ. Ước tính, nếu không có cơ chế chia sẻ miễn phí, Bộ Công an phải chi khoảng 2.100 tỷ đồng mỗi năm để thuê hạ tầng từ các tập đoàn 100% vốn Nhà nước như EVN, VNPT hay VNR.
Tác động tới Viettel Construction
Trong nhóm doanh nghiệp viễn thông niêm yết, Viettel Construction (CTR) – công ty con do Tập đoàn Viettel nắm 65,7% vốn, trực thuộc Bộ Quốc phòng là đơn vị được giới đầu tư đặc biệt quan tâm sau khi nghị quyết được công bố.
Theo đánh giá của Công ty Chứng khoán HSC, CTR không thuộc diện chịu tác động trực tiếp bởi nghị quyết, do Viettel là doanh nghiệp quân đội, nằm ngoài nhóm “doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước phi quốc phòng – an ninh” bị điều chỉnh. Nói cách khác, lo ngại việc CTR phải “chia sẻ miễn phí” hạ tầng cho các dự án an ninh quốc phòng đã được loại bỏ. Hành vi này, nếu xảy ra cũng sẽ trái với Luật Cạnh tranh và có thể phát sinh rủi ro pháp lý về thuế.
Tuy nhiên, HSC lưu ý rằng rủi ro gián tiếp vẫn có thể xuất hiện. Từ tháng 2/2025, Mobifone đã chính thức được chuyển giao từ Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước về Bộ Công an và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt là doanh nghiệp trực tiếp phục vụ nhiệm vụ quốc phòng an ninh. Theo quy định mới, Mobifone có thể sử dụng miễn phí hạ tầng của các doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước khác (như VNPT) cho mục đích an ninh quốc phòng, thay vì thuê lại từ các đơn vị trung gian như CTR.
Cơ chế miễn phí này chỉ áp dụng cho phần nhiệm vụ phục vụ an ninh quốc phòng, không bao gồm các hoạt động kinh doanh thương mại. Tuy vậy, trong trường hợp Mobifone điều chỉnh cơ cấu sử dụng hạ tầng, tốc độ cải thiện tỷ lệ thuê trạm (tenancy ratio) của CTR có thể chậm lại, do Mobifone hiện là khách thuê chính cho khoảng 70% số trạm chia sẻ ngoài Viettel.
Doanh nghiệp và nhà đầu tư theo dõi tác động thực tế
Theo ước tính của HSC, trong kịch bản xấu nhất, nếu tỷ lệ thuê trạm giảm từ 1,04–1,05 xuống còn 1,0 lần (tức chỉ còn Viettel là khách thuê duy nhất), doanh thu mảng cho thuê của CTR có thể giảm khoảng 4%, còn EBITDA giảm khoảng 6% giai đoạn 2026–2027. Dù đây là kịch bản ít khả năng xảy ra trong ngắn hạn do các hợp đồng thuê hiện hành thường có thời hạn 5 năm, nhưng vẫn là yếu tố cần được giám sát trong trung hạn.
Hiện CTR sở hữu khoảng 12.000 trạm BTS, chiếm hơn 55% thị phần towerco Việt Nam, tiếp tục giữ vị thế dẫn đầu thị trường. Mảng cho thuê hiện chỉ chiếm 6% doanh thu nhưng đóng góp khoảng 40% EBITDA, thể hiện vai trò trọng yếu trong cơ cấu lợi nhuận. HSC dự báo lợi nhuận ròng năm 2025 đạt 603 tỷ đồng (+12% so với cùng kỳ), trong đó quý IV/2025 ước khoảng 167 tỷ đồng (+7% YoY, -1% QoQ).
Có thể thấy, Nghị quyết 66.10/2025/NQ-CP thể hiện định hướng của Chính phủ trong việc tối ưu hóa hạ tầng kỹ thuật phục vụ quốc phòng – an ninh, giảm trùng lặp đầu tư và sử dụng hiệu quả nguồn lực công. Với các doanh nghiệp viễn thông như Viettel Construction, tác động trực tiếp đã được loại bỏ, nhưng tác động gián tiếp từ thay đổi cơ chế thuê hạ tầng giữa các doanh nghiệp Nhà nước, đặc biệt là Mobifone vẫn là yếu tố cần tiếp tục được theo dõi trong giai đoạn tới.
Nguồn: https://kinhtechungkhoan.vn/viettel-construction-truoc-chinh-sach-chia-se-ha-tang-loai-bo-rui-ro-nhung-con-ap-luc-gian-tiep-1420880.html
