Vượt qua hai trận cháy và quyết định chuyển mình táo bạo
Câu chuyện LEGO là một hành trình đặc biệt trong lịch sử doanh nghiệp: khởi đầu từ một xưởng mộc nhỏ tại Đan Mạch, trải qua nhiều lần hoạn nạn, đổi mới liên tục, suýt phá sản rồi hồi sinh ngoạn mục để trở thành một trong những thương hiệu đồ chơi quyền lực nhất thế giới. Đây không chỉ là câu chuyện về sáng tạo, mà còn là bài học kinh điển về sự kiên định với sản phẩm cốt lõi.
Năm 1916, thợ mộc Ole Kirk Christiansen mua lại một xưởng nhỏ tại Billund, Đan Mạch. Ban đầu ông sản xuất đồ gia dụng bằng gỗ, nhưng khủng hoảng kinh tế thập niên 1930 khiến nhu cầu sụt giảm. Khi ấy, Ole chuyển sang làm đồ chơi gỗ để duy trì hoạt động.
Thời điểm này, xưởng bị cháy không chỉ 1 mà đến 2 lần vào năm 1924 và 1942. Mỗi đợt hỏa hoạn gần như thiêu rụi tất cả, buộc Ole phải xây dựng lại từ đầu. Nhưng chính những biến cố đó đã đặt nền móng cho tinh thần đổi mới và bền bỉ của LEGO trong nhiều thập niên sau.
Năm 1934, cái tên “LEGO” chính thức ra đời, lấy từ chữ leg godt – “chơi tốt” trong tiếng Đan Mạch. Tinh thần này trở thành kim chỉ nam của toàn bộ doanh nghiệp.
Sau Thế chiến II, nhựa trở thành vật liệu mới của ngành đồ chơi. LEGO mua máy ép phun nhựa đầu tiên vào năm 1947, một quyết định táo bạo vào thời điểm nhiều người vẫn tin rằng đồ chơi gỗ mới “cao cấp”.
Năm 1949, LEGO thử nghiệm sản phẩm “Automatic Binding Brick”, tiền thân của viên gạch LEGO ngày nay.
Đến năm 1958, LEGO đăng ký bằng sáng chế cho hệ thống “stud-and-tube” – thiết kế đinh và ống rỗng giúp các viên gạch gắn chặt nhưng vẫn linh hoạt. Thiết kế này gần như bất biến suốt nhiều thập niên, khiến một viên gạch LEGO sản xuất năm 1958 vẫn lắp khớp với viên gạch sản xuất năm 2025.
Năm 1960, sau khi kho đồ chơi gỗ tiếp tục bị cháy, LEGO quyết định dừng hẳn sản xuất gỗ, chuyển hoàn toàn sang làm đồ chơi nhựa – bước ngoặt dẫn LEGO trở thành biểu tượng toàn cầu.
Tự cứu mình khỏi phá sản
Từ thập niên 1970, LEGO liên tục mở rộng các dòng sản phẩm: City, Castle, Space, Pirates… và đặc biệt là minifigure vào năm 1978. Dòng Duplo cho trẻ nhỏ, Technic cho các mô hình phức tạp ra đời, giúp LEGO tăng trưởng mạnh.
Tuy nhiên, cuối những năm 1990 và đầu 2000, LEGO rơi vào khủng hoảng. Công ty đẩy mạnh đa dạng hóa quá mức: game điện tử, robot, sản phẩm biến hình, hàng trăm mẫu màu mới… Trong khi đó, đồ chơi điện tử và game console lên ngôi, trẻ nhỏ dần rời khỏi các sản phẩm truyền thống.
Năm 2003, LEGO thua lỗ nặng, đứng trước nguy cơ phá sản khi nợ tăng cao và sản xuất trở nên cồng kềnh, phức tạp. Một thương hiệu tưởng như “không thể thất bại” lại rơi vào giai đoạn tối tăm nhất.
Tháng 10/2004, LEGO bổ nhiệm Jørgen Vig Knudstorp (36 tuổi) làm CEO, người đầu tiên ngoài gia đình nhà sáng lập điều hành tập đoàn. Ngay khi nhậm chức, ông thẳng thắn nói: “Chúng ta đang đứng trên một nền tảng đang cháy”.
Knudstorp lập tức thực hiện cuộc cải tổ sâu rộng: Thu gọn danh mục sản phẩm, loại bỏ những dòng xa rời cốt lõi; Quay lại tập trung vào viên gạch LEGO – thế mạnh lịch sử của tập đoàn; Tối ưu sản xuất, cắt giảm màu sắc và linh kiện thừa; Tăng cường hợp tác với cộng đồng người chơi, coi fan là trung tâm sáng tạo.
Chỉ sau vài năm, LEGO từ vực phá sản đã trở lại mạnh mẽ. Thương hiệu này liên tục nằm trong top những công ty có tốc độ tăng trưởng ấn tượng nhất ngành đồ chơi, đồng thời mở rộng sang phim ảnh, công viên chủ đề và hợp tác bản quyền với Harry Potter, Star Wars, Marvel, Disney…
Điều làm LEGO khác biệt nằm ở sự nhất quán: viên gạch từ hơn 60 năm trước vẫn khớp với viên gạch ngày nay. Đó là biểu tượng của tư duy thiết kế dài hạn, hướng đến giá trị bền vững. LEGO không chỉ bán đồ chơi; họ bán khả năng sáng tạo, trí tưởng tượng và trải nghiệm.
Hành trình từ xưởng mộc đến đế chế toàn cầu cũng cho thấy tầm quan trọng của việc bám vào cốt lõi: khi LEGO chạy theo mọi xu hướng – họ suýt đánh mất chính mình, còn khi quay lại với viên gạch và khách hàng trung tâm – họ mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
Nguồn: https://kinhtechungkhoan.vn/vuot-2-tran-dai-hoa-va-mot-cuoc-khung-hoang-song-con-thuong-hieu-nho-nay-da-vuon-thanh-bieu-tuong-do-choi-toan-cau-1414581.html
